Anksiyete , kaygı, bunaltı, can sıkıntısı veya hoş olmayan heyecansal bir endişe halidir. Normalde kaygı herkes tarafından yaşanılabilen bir duygudur. Kişiyi bir tehlikeye karşı uyarıcı ve önlem alması gerektiği bir durum olduğuna dair bir sinyaldir. Korku da buna benzer bir görevi olan bir duygudur, Korku; korkulacak bir olay veya nesnenin varlığında yani tehdit varlığında, kişinin gelebilecek tehlikeye karşı önlem alabilmesini sağlayabilmek için oluşan bir duygudur. Bu iki duygu her ne kadar birbirine benzese de sebepleri açısından farklılıklar içerir. Yani, anksiyete de duyulan korkunun kaynağı belli değildir, bu durum hastaların bu duygu ile kolay başa çıkamamalarına sebebiyet vermektedir. Çünkü gerçek korkuda ki gibi önlem alabileceği bir sebep bulunmamaktadır. Korku ve anksiyetenin vücut duyumsamaları birbirine çok benzer. Anksiyetenin varlığı bir süre sonra kişilerde davranışsal ve işlevsel bozulmaya sebebiyet vermeye başlar.
Anksiyete bozukluğu, psikiyatrik bozukluklar içerisinde toplumda en sık rastlanılan bozukluklardandır. Anksiyete bozukluğundaki kaygının içeriği, genellikle gelecekte oluşabilecek bir tehditin öngörülmesi şeklinde cereyan etmektedir. Hastalar bu hali; sanki kötü bir şey olacakmış hissi ve korkusu yaşadıkları şeklinde tariflemektedirler. Hastalar genellikle nedenini bilemediği sıkıntı hali ile çarpıntı, tansiyon değişiklikleri, bayılma hissi veya bayılma, yüzde soluklaşma renk veya kızarma, nefesinin yetmiyormuş algısı, dolayısıyla boğuluyormuş gibi hissetme, mide barsak şikayetleri ( gaz, hazımsızlık, şişkinlik, bulantı vs.), uzun süre oturamama ve yerinde duramama, huzursuzluk, ellerde ve ayaklarda titreme, aşırı terleme, boğazının düğümlenmesi, yutkunma güçlüğü, göğsüne bir yumruk oturması, kas seyirmeleri, kas gerginliği ve ağrıları gibi belirtileri tariflemektedirler. Belirtiler aniden veya giderek sıklaşan ve yoğunlaşan tarzda görülebilmektedir. Kişi kendisinde oluşan belirtileri genellikle gerçeğe uygun bir şekilde yorumlayabilir ve hastalıklardan bu bulguların oluşabildiği kanısına varabilir. Genellikle hastalar bu bulgular ile kendileri başa çıkmaya çalışırlar, Ancak sorunu aşmakta zorlandığında, belirtilerin üstesinden gelemediğinde veya sosyal yaşamlarının sınırlanmaya başladığında, bu bulguların organlarından kaynaklanan bir hastalığın bulgusu inancı ile tıbbın diğer dallarına başvurabilmektedirler. Tıbbın diğer dal uzmanlarınca bu bulgulara sebebiyet verebilecek bir hastalığın varlığı bulunamayan kişilerin, psikiyatri uzmanına başvurmaları bu hastalığa daha kökten çözüm bulunması için çare olacaktır. Zira günümüz psikiyatri bilgileri ile, bu hastalıklarda ilaç ile birlikte psikoterapi yapılmasının çok daha etkin olduğu bilinmektedir.
HANGİ HASTALIKLAR ANKSİYETE BOZUKLUĞU BAŞLIĞI ALTINDA YER ALIR?
Panik Bozukluk
Agorofobi
Özgül Fobi
Sosyal fobi (Sosyal Anksiyete Bozukluğu)
Yaygın Anksiyete Bozukluğu
Genel Tıbbi Duruma Bağlı Anksiyete Bozukluğu
Madde Kullanımının Yol Açtığı Anksiyete Bozukluğu
Psikiyatrist Doç. Dr. Cüneyt Ünsal